Διατροφή στα
Στάδια της ζωής
Διατροφή στην παιδική και εφηβική ηλικία, για άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, καθώς και διατροφή κατάλληλη για εγκύους και θηλάζουσες
Διατροφή για εγκύους και θηλάζουσες
Διατροφή για εγκύους
Η διατροφική συμβουλευτική αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της προγεννητικής φροντίδας για όλες τις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η διατροφική κατάσταση της γυναίκας δεν επηρεάζει μόνο την υγεία της, αλλά και την έκβαση της εγκυμοσύνης και την υγεία του βρέφους- νεογνού.
Η εγκυμοσύνη αποτελεί μία φυσιολογική κατάσταση με ειδικές διατροφικές ανάγκες. Είναι σημαντική η κάλυψη των αναγκών τόσο της εγκύου αλλά και του εμβρύου. Ανάλογα με το τρίμηνο της εγκυμοσύνης που διανύει μία γυναίκα, οι ανάγκες της σε ενέργεια τροποποιούνται ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του αυξανόμενου μεταβολισμού της γυναίκας και του εμβρύου καθώς και η ανάπτυξη του εμβρύου και του πλακούντα. Επιπλέον, οι ανάγκες σε μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά τροποποιούνται στις εγκύους. Φυσικά, οι ανάγκες αυτές διαφοροποιούνται βάση της αρχικής κατάστασης της γυναίκας, δηλαδή στην έναρξη της εγκυμοσύνης.
Παραδοσιακά, η εγκυμοσύνη θεωρείται μία περίοδος πρόσληψης βάρους κι όχι απώλειας. Η αναμενόμενη πρόσληψη βάρους, αλλά και ο ρυθμός πρόσληψης, εξαρτώνται από το αρχικό βάρος της γυναίκας, εάν δηλαδή είναι φυσιολογικού βάρους, υπέρβαρη ή παχύσαρκη, το είδος της κύησης, δηλαδή εάν πρόκειται για μονή ή πολλαπλή κύηση, καθώς και το τρίμηνο που διανύει. Η απώλεια βάρους, εάν κρίνεται αναγκαία, είναι σημαντικό να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη φυσιολογικής ανάπτυξης του εμβρύου και την μετέπειτα νευρογνωσιακή ανάπτυξη.
Εξίσου σημαντική είναι η διασφάλιση μιας σωστής ποιότητας διατροφής για να αποφευχθούν ενδεχόμενοι κίνδυνοι για το βρέφος. Έτσι, θα πρέπει να τηρούνται βασικές πρακτικές κατά την προετοιμασία των γευμάτων π.χ. ορθός τρόπος πλυσίματος τροφίμων και να αποφεύγονται κάποια τρόφιμα, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα ψάρια με υψηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο όπως ο ξιφίας.
Διατροφή για θηλάζουσες
Ο θηλασμός αποτελεί άλλη μία απαιτητική διατροφικά περίοδο στη ζωή της γυναίκας. Η κατάλληλα προσαρμοσμένη διατροφή είναι αναγκαία για την παραγωγή γάλακτος κατάλληλης ποσότητας και ποιότητας αλλά και για τη διασφάλιση της υγείας της μητέρας.
Οι θηλάζουσες έχουν υψηλότερες ανάγκες ενέργειας και θρεπτικών συστατικών ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχεια του θηλασμού. Είναι συνηθισμένο φαινόμενο η θηλάζουσα να σημειώνει μία απώλεια βάρους 0,5- 1 Kg ανά μήνα μετά τον πρώτο μήνα μετά τον τοκετό. Η απώλεια βάρους κατά το θηλασμό συνήθως δεν επιδρά στην ποιότητα και ποσότητα του παραγόμενου γάλακτος, ωστόσο συχνά σημειώνονται πολλές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να γίνει με σωστό τρόπο. Ο θηλασμός θεωρείται επιτυχημένος όταν το θηλάζον βρέφος προσλαμβάνει το αναμενόμενο βάρος.
Διατροφή στην Παιδική ηλικία
Η διατροφή μας αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο της καθημερινότητας σε όλα τα στάδια της ζωής του ανθρώπου και σχετίζεται με την υγεία. Η διαμόρφωση σωστών διατροφικών συνηθειών από την παιδική ηλικία έχει κομβικό ρόλο ώστε να επιτευχθεί ομαλή σωματική και διανοητική ανάπτυξη αλλά και να αποφευχθεί η εμφάνιση νοσημάτων στην μετέπειτα ζωή. Έτσι, τόσο η διατροφή, όσο και η καθημερινή φυσική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλλουν στη σωστή φυσική και πνευματική ανάπτυξη, προσφέροντας κι επιπλέον οφέλη για το παιδί.
Είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να λειτουργούν ως πρότυπα για τα παιδιά ενθαρρύνοντας υγιεινές διατροφικές συνήθειες! Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις είναι επιθυμητή η εκμάθηση τεχνικών συμπεριφοράς από τους γονείς ώστε να συμβάλλουν στη διαμόρφωση υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής στα παιδιά αλλά και να αντιμετωπίσουν προβλήματα που σχετίζονται με το φαγητό, όπως η άρνηση κατανάλωσης συγκεκριμένων «δύσκολων» τροφίμων.
Σε γενικά πλαίσια, μία ισορροπημένη διατροφή για παιδιά άνω των 2 ετών κι εφήβους περιλαμβάνει:
- Ποικιλία λαχανικών και φρούτων σε καθημερινή βάση.
- Γάλα, γιαούρτι ή τυρί καθημερινά.
- Ποικιλία δημητριακών καθημερινά, με προτίμηση στα ολικής άλεσης προϊόντα!
- Αποφυγή επεξεργασμένου κρέατος!
- Αυξημένη συχνότητα κατανάλωσης ψαριών και θαλασσινών, με την κατανάλωση λιπαρού ψαριού τουλάχιστον 1 φορά ανά εβδομάδα.
- Όσπρια σε εβδομαδιαία βάση.
- Ελαιόλαδο να αποτελεί την κύρια πηγή λίπους.
- Περιορισμός κατανάλωσης ζάχαρης, αλατιού και προϊόντων που τα περιέχουν!
Σε καμία περίπτωση δεν είναι επιθυμητός ο πλήρης αποκλεισμός τροφίμων ή/ και ομάδων τροφίμων, ακόμη κι αν αυτά θεωρούνται «ανθυγιεινές» τροφές. Το παιδί σας είναι καλό να καταναλώνει οτιδήποτε επιθυμεί αναγνωρίζοντας τα οφέλη του και προσαρμόζοντας το στην καθημερινότητα του κατάλληλα. Είναι σημαντικό το παιδί από μόνο του να μάθει να αναγνωρίζει τις ανάγκες του και να κάνει σωστές επιλογές. Έτσι, θα μπορέσει να ακολουθήσει αβίαστα μία σωστή και ισορροπημένη διατροφή που θα αποτελεί σύμμαχο της υγείας του όλη του τη ζωή.
Οφέλη μίας πλήρους και ισορροπημένης διατροφής στην παιδική – εφηβική ηλικία:
- Διατήρηση καλής υγείας δέρματος, δοντιών και ματιών
- Υποστήριξη μυικής μάζας
- Ανάπτυξη και διατήρηση υγειούς βάρους σώματος
- Ενδυνάμωση οστών
- Υποστήριξη ανάπτυξης εγκεφάλου και βελτίωση της πνευματικής υγείας
- Υποστήριξη υγειούς ανάπτυξης
- Τόνωση ανασοποιητικού συστήματος
- Ενίσχυση της λειτουργίας του γαστρεντερικού συστήματος
- Πρόληψη νοσημάτων στην ενήλικη ζωή
Διατροφή στην τρίτη ηλικία
Όπως και στα υπόλοιπα στάδια της ζωής του ανθρώπου, έτσι και στα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, η διατροφή διαδραματίζει βασικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας του ατόμου. Στο στάδιο αυτό, συνήθως παρουσιάζονται διάφορες αλλαγές, όπως μεταβολές στο βάρος (αύξηση ή μείωση), αλλαγές στη γεύση και την όσφρηση, δυσκολίες στη μάσηση και διαταραχές στη λειτουργία του εντέρου. Επιπλέον, πολλοί άλλοι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τα παραπάνω αλλά και την πρόσληψη τροφής όπως διάφοροι κοινωνικοί, ψυχολογικοί και άλλοι παράγοντες, η χρόνια λήψη φαρμάκων και η παρουσία διαφόρων παθήσεων.
Η ορθή διαχείριση όλων των παραπάνω με σκοπό την επίτευξη μιας πλήρους και ισορροπημένης διατροφής μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ατόμου και τη διατήρηση της υγείας του.
